TÜRKÇENİN TARİHİ GELİŞİMİ

 TÜRKÇENİN TARİHİ GELİŞİMİ
Altay Devri
Bu dönem hakkında bilgimiz yoktur.

İlk Türkçe Devri
MÖ birkaç bin yıllık dönemi kapsar. Türk - Çuvaş - Moğol - Tunguz dil birliği söz konusudur. Elimizde metin yoktur.

Ana Türkçe Devri
MS 1 - V. yüzyıllar arasını kapsar. Karanlık bir dönem olsa da Hun Türkleriyle ilgili bir devir olduğu bilinmektedir.

Eski Türkçe Devri
Dilimizin metinlerle bilinen ilk devresidir. VI - XII. yüzyıllar arasını kapsar. Göktürkçe, Uygurca ve Karahanlı Türkçesi bu dönemde konuşulmuştur. En önemli eseri 8. yüzyılda Göktürklerce yazılmış olan Orhun Anıtlarfötr. Uygur metinleri ve Karahanlılara ait Hakaniye Lehçesiyle yazılmış Geçiş Dönemi ürünleri bu devre ait en önemli eserlerdir.

Orta Türkçe Devri

XIII - XV. yüzyıllar arasını kapsar. Hazar Denizi ile Aral Gölü arasında kullanılan yazı dilidir ve "Harezm Türkçesi” adıyla da bilinir. Bu çağda Türkler, İslam etkisi altına girmişlerdir. Türk diline Arapça ve Farsça birçok kelime, bu dönemde girmiştir.


Yeni Türkçe Devri
XV. yüzyıldan bu tarafa konuşulan Türkçedlr. İki bölümde İncelenebilir:
a) Doğu Türkçesi
Çağatayca: Harezm Türkçesinin devamıdır. XV. yüzyıldan XX. yüzyıla kadar sürmüş, Türkistan ve Altınordu bölgelerinde kullanılmıştır.
Kıpçakça: XIII - XV. yüzyıllar arasında Altınordu, Mısır, Suriye bölgelerinde kullanılmış olan Türkçedir.
b) Batı Türkçesi
Türkiye Türkçesi: XIII. yüzyıldan günümüze kadar gelen Anadolu Türkçesidir. XIII - XV. yüzyıllar arasında “Oğuzca”, XV - XX. yüzyıllar arasında “OsmanlIca”, XX. yüzyıldan İtibaren “Çağdaş Türkçe” adlarıyla anılır.
Azerice: Azerbaycan’da konuşulan Türkçedlr.
Türkmence: Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Karakalpak, İran, Afganistan vb. bölgelerde yaşayan Türkmenlerin konuştuğu dildir.
Gagavuzca: Balkanlarda yaşayan Hristiyan Gagavuz Türklerinin konuştuğu dildir.